Nông nghiệp tân tiến đầu tiên phải là nền nông nghiệp an toàn

Báo NNVN đã bàn thảo sở hữu PGS.TS Vũ Trọng Khải, chuyên gia hòa bình về chế độ phát triển nông nghiệp và nông thôn, vòng vèo vấn đề này.

Theo PGS.TS Vũ Trọng Khải, trước hết, chúng ta phải đồng ý mang nhau thế nào là một nền nông nghiệp văn minh. Ông cho rằng không phải cứ làm nhà kính, khiến cho nhà lưới thật nhiều thì ấy là nông nghiệp văn minh. nhưng mà 1 nền nông nghiệp văn minh thì phải đáp ứng được 3 mục tiêu: phát triển kinh tế, tạo ra văn hóa - phố hội, bảo kê môi trường sinh thái tự nhiên và nhân văn.

đấy là mục tiêu tổng quát. Trên cơ sở vật chất đó, cần xác định các mục đích chi tiết của từng giai đoạn phát triển bằng những mục tiêu chi tiết và xây dựng 1 hệ thống chế độ đáp ứng cho mục đích đó. chế độ phải huy động được mọi nguồn lực từ nhà nước, đơn vị, dân cày và nước ngoài để đầu tư vào nông nghiệp (nhân lực, vốn và công nghệ).

Thưa ông, một nền nông nghiệp tân tiến thì đòi hỏi tối thiểu của nó phải là gì?

Muốn có một nền nông nghiệp tân tiến, trước hết, ta phải lấy mức tối thiểu là một nền nông nghiệp bình an cho người tạo ra, người tiêu xài trong và ngoài nước, an toàn cho môi trường thọ thái.

bây giờ chúng ta đã thực sự bình an thực phẩm hay chưa? Tiêu chuẩn an toàn tối thiểu của nông nghiệp Việt Nam hiện nay là VietGAP. Hàng năm, ngành nghề nông nghiệp vẫn đang công nhận chỗ A, chỗ B, chỗ C đạt tiêu chuẩn VietGAP…

nhưng diện tích, sản lượng nông phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP nhận được bao nhiêu phần trăm? Còn lại một diện tích lớn, sản lượng to chưa đạt tiêu chuẩn VietGAP hay bất cứ tiêu chuẩn bình yên thực phẩm nào khác, nhưng mà vẫn đang nghiễm nhiên được lưu thông, mua sắm trên thị trường nội địa. đó là một nền nông nghiệp đang đầu độc cả dân tộc 1 cách thức hợp pháp, với đúng vậy không?

Lượng nông sản làm cho ra mỗi năm, đa số đang được cung cấp cho gần 100 triệu người trong nước, phần nhỏ dại còn lại dành cho xuất khẩu.

thị phần 100 triệu dân rất to, rất quan trọng. Chính bởi thế, điều đầu tiên nhưng nền nông nghiệp tân tiến phải làm được là cung ứng cống phẩm an ninh cho toàn phường hội. Tiêu chuẩn VietGAP đã là tiêu chuẩn phải chăng nhất thì phải nỗ lực khiến cho bằng được.

chỉ cần khoảng tới, Bộ NN-PTNT cần thành lập và khai triển chương trình nước nhà toàn dân phát triển theo tiêu chuẩn VietGAP để cung cấp nông sản bình yên cho thị phần nội địa. Chỉ nông phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP trở lên thế hệ được lưu thông, mua sắm. nông sản ko đạt tiêu chuẩn VietGAP thì xong khoát không được cho lưu thông.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Nông nghiệp tiến bộ phải kiểm soát an ninh môi trường sinh thái. Ảnh: è Trung.

Mặt khác, một nền nông nghiệp bình yên phải bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho mọi người dân Việt Nam. một nền nông nghiệp văn minh đầu tiên phải đảm bảo bình an dinh dưỡng cho số đông mọi gia đình, người dân Việt Nam. Họ phải mang kỹ năng tậu đủ lương thực và thực phẩm theo nhu cầu dinh dưỡng cho mình.

bình an dinh dưỡng chẳng phải chỉ biểu thị trong việc cung cấp đủ nhưng mà còn là đúng mang mọi nhu cầu của người dân theo từng lứa tuổi. ngành nông nghiệp Việt Nam cần phải hướng đến mục tiêu an ninh dinh dưỡng cho từng đối tượng người dân Việt Nam.

1 yêu cầu quan trọng khác của nền nông nghiệp tiến bộ là phải kiểm soát an ninh môi trường sinh thái. Đầu thập niên 1990, nước ta đã thực hành chương trình 327 về phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. ngoài ra, khi thực hiện chương trình này, chúng ta đã có một ý kiến ko đúng là cứ cây nào phủ xanh, đất trống đồi núi trọc thì đều là rừng.

Năm 2006, chúng ta lại sở hữu chủ trương chuyển 100 ngàn ha rừng thiên nhiên nghèo sang trồng cao su. từ chủ trương đó, lâm trường Minh Đức ở Bình Phước mang hơn 40 ngàn hecta rừng tự nhiên, nay đã biến thành vườn cao su, điều, bưởi da xanh …

đó là chủ trương sai lạc, do rừng cao su, rừng keo lai, rừng tràm… là các loại rừng chỉ với 1 cái cây, nên không thể bảo vệ được môi trường thọ thái. Muốn bảo kê được môi trường thọ thái, thì phải là rừng tự nhiên, dù là rừng thiên nhiên nghèo.

bởi rừng thiên nhiên là rừng hỗn giao, đa tầng, đa lớp phân thành thảm thực vật chi chít nên mới giữ được nước, làm giảm đàn. lũ lụt tàn phá nặng nằn nì miền Trung vừa mới đây là một bài học phệ cho việc rừng thiên nhiên bị phá hủy trong phổ thông năm qua.

Để kiểm soát an ninh môi trường thọ thái, rừng thiên nhiên phải được coi là một bộ phận cần thiết nhất của kết cấu hạ tầng sinh thái của non sông. sở hữu ý kiến đó, tôi cho rằng Bộ NN-PTNT cần thành lập và khai triển một chương trình quốc gia tái lập rừng tự nhiên ở Đông Bắc, Tây Bắc…, khác biệt ở Tây Nguyên.

Nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp số… là những khái niệm nhưng mà người ta đang kể tới phổ biến chỉ mất khoảng qua. đó với phải là các nhân tố của nông nghiệp tiến bộ ko, thưa ông?

vận dụng kỹ thuật cao trong tạo ra và quản lí là 1 trong các yếu tố rất quan trọng để văn minh ngành nông nghiệp.

nhưng mà nhắc đến việc ứng dụng khoa học cao, thì với 3 yếu tố phải được sản xuất. trước tiên, phải đào tạo một từng lớp nông dân với học, những “thanh nông tri điền”, các nông dân giỏi, thay thế cho “lão nông tri điền”, thân phụ truyền con nối.

Chỉ mang một hàng ngũ công phu trẻ được đào tạo, lành nghề thì mới thực hành được rẻ tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng công nghệ cao. cần yếu chính sách dạy nghề nông không tính phí cho con em nông dân với điều kiện học xong phải trở về khiến cho nông dân.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Phải đào tạo những dân cày giỏi, "thanh nông tri điền". Ảnh: è Trung.

Luật Đất đai cần phải được sửa đổi theo hướng thừa nhận quyền bốn hữu đất đai của dân cày, tạo cơ sở pháp lý để ảnh hưởng tích tụ, tụ tập ruộng đất. giả dụ ko có tích tụ, tập trung ruộng nương, những người dân cày được đào tạo nghề sẽ không có đất dụng võ. đời nào học kết thúc trở về nhà vẫn chỉ điều hành 5 - 7 công đất? Họ cần được quản lý một diện tích phát hành đủ mập để hữu dụng thế kinh tế theo quy mô.

tàng trữ, tập kết ruộng đất làm tăng thêm quy mô dùng đất của mỗi trang trại để hữu dụng thế kinh tế theo quy mô. tàng trữ ruộng đất là phương pháp nông trại dùng vốn của mình (vốn thu thập hay vốn vay) để tìm thêm ruộng đất.

Còn tụ hội ruộng nương là vài trang trại sáp nhập phát triển 1 nông trại bự hơn bằng cách thức tự nguyện hay tìm bán. đó là hạ tầng tạo lập vùng sản xuất tụ hội, chuyên môn hóa phát hành bền vững và hiệu quả cao, nhờ áp dụng kỹ thuật tiến bộ.

tạo ra cánh đồng bự hiện giờ ở 1 số địa phương không hề là tích tụ hay tập kết ruộng đất, nhưng bản chất chỉ là tập trung phát triển, theo nguyên tắc “liền đồng, cộng trà giống, khác chủ”. những chủ ruộng vẫn là những nông dân bé dại nên rất không vững bền bởi khó quản lí trong việc thực hiện tiêu chuẩn kĩ thuật như VietGAP…, và những quy định khác của sản xuất theo giao kèo.

nhân tố thứ ba là thúc đẩy khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp. Nông nghiệp Việt Nam đang phải đương đầu có 1 vấn đề rất nan giải là biến đổi khí hậu. do đó, phải đầu cơ mạnh cho công nghệ công nghệ, nhất là nhân lực kỹ thuật để với được các chuyên gia đầu ngành, nghiên cứu tậu ra các giống và khoa học mới vừa thích ứng được sở hữu chuyển đổi khí hậu, vừa giải quyết được nhu cầu thị phần.

Trong một nền nông nghiệp hiện đại, nông dân và công ty sẽ nhập vai trò như thế nào trong việc sinh ra những chuỗi giá trị nông sản?

xưa nay, chúng ta nói phổ quát về chuỗi giá trị nông sản, mà ko ai nói rõ trong chuỗi đấy, vai trò từng chủ thể tham gia là như thế nào. do đó, cần phải khiến cho rõ nội dung này.

Trong mỗi một chuỗi trị giá nông sản, 2 chủ thể cần thiết nhất là đơn vị chế biến, tiêu thụ nông sản và nông dân mang những trang trại của họ.

dân cày là chủ thể cần thiết đầu tiên trong chuỗi giá trị nông sản. dân cày ở đây phải là nông dân được huấn luyện, khiến cho chủ các trang trại gia đình béo nhờ tích trữ, tụ hợp ruộng rẫy, qua ấy thế hệ phát hành vùng tạo ra hội tụ, chuyên môn hóa để cung ứng nông phẩm vật liệu bình ổn về số lượng và chất lượng cho công ty chế biến.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: đơn vị và nông dân là 2 chủ thể cần thiết nhất của chuỗi trị giá nông sản. Ảnh: è cổ Trung.

Chủ thể quan trọng thứ hai là công ty chế biến, tiêu thụ nông phẩm. tổ chức phải ứng dụng khoa học cao ngay tức thì do mang thể đầu cơ tìm được ngay. Doanh nghệp phải nhập vai trò nhạc trưởng của chuỗi liên minh, biểu thị qua việc cung cấp đầu vào cho dân cày, khác biệt là giống. bởi chỉ với đơn vị thế hệ biết giống nào phù hợp có khoa học chế biến và thị trường tiêu thụ.

1 điều nữa hết sức cần thiết là tổ chức phải khiến cho khuyến nông để buộc dân cày tạo ra theo đúng trật tự, nhằm đạt được số lượng và chất lượng phù hợp với công nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ.

Trong chuỗi trị giá nông phẩm, điểm hay của đơn vị là đáp ứng được những trở ngại mà dân cày chẳng thể giải quyết: thị trường tiêu thụ và nhãn hàng, công nghệ và vốn. Về vốn, đơn vị ko phải cung ứng vốn cho nông dân giống như nhà băng, nhưng là ứng trước vốn duyệt việc cung ứng giống, vật tứ đầu vào, hướng dẫn kỹ thuật…

Điểm yếu của công ty là không bao giờ trực tiếp thực hành phải chăng những khâu phát hành sở hữu tính sinh học, nhưng mà chỉ sở hữu trang trại gia đình thế hệ khiến cho được điều này. Ngay cả ở Mỹ và những nước tạo ra khác, nông trại gia đình luôn là lực lượng phát hành nông sản căn bản, chứ chẳng phải công ty.

Lý bởi rất đơn giản, như câu nhưng mà những cụ đã đúc kết “Nhất thì, nhị thục”. thìa là đúng khi, thục là đúng cách. khiến nông nghiệp mà sai phương pháp, lỡ thì vững chắc thất bại, dù với phân bón nhiều, giống phải chăng.

ai khiến được “Nhất thì, nhì thục”? đó phải là những người nhưng lợi ích của họ gắn với item cuối cùng của tổng thể thứ tự tạo ra nông nghiệp. như vậy, chỉ với trang trại gia đình và nông trại tư nhân không sở hữu cấp điều hành trung gian thế hệ thực hành được “Nhất thì nhị thục”.

bên cạnh đó, nông dân, nhất là những dân cày to, cần phải được tập kết vào những hợp tác phố (HTX). do công ty không thể cứ tiếp tục ký hợp đồng mang từng trang trại, mà phải ký với một mối lái là HTX. những HTX nông nghiệp thực sự trước hết phải vì các nông dân "lớn" sáng lập và quản lý, dân cày "nhỏ" cùng được lợi lợi từ các HTX này.

Chỉ với những nông dân "lớn" mới sở hữu nhu cầu và kĩ năng liên minh chia thành các HTX, chứ chẳng hề các hộ dân cày bé dại lẻ. Hơn nữa, chỉ mang họ mới có đủ năng lực quản lý HTX, vận dụng khoa học cao, đạt hiệu quả lớn, tiến đến đủ năng lực cạnh tranh với doang nghiệp trong hoạt động cung cấp dịch vụ đầu vào, đầu ra cho nông dân.

Xin cảm ơn ông!